Limburg

Kastelen in Limburg. Limburg, de meest zuidelijke provincie van Nederland, is een schatkamer van kastelen en historische landgoederen. Deze monumenten van architectuur en geschiedenis zijn een weerspiegeling van de rijke culturele erfenis van de regio en trekken jaarlijks talloze bezoekers van over de hele wereld aan.

Een van de meest indrukwekkende kastelen in Limburg is Kasteel Hoensbroek. Dit majestueuze kasteel, ook wel bekend als Huize Hoensbroek, is een van de grootste waterburchten van Nederland. Het dateert terug tot de middeleeuwen en heeft door de eeuwen heen verschillende verbouwingen ondergaan. Vandaag de dag is het kasteel opengesteld voor publiek, met rondleidingen die bezoekers meenemen door de prachtige kamers, gangen en tuinen.

Een andere opmerkelijke vesting in Limburg is Kasteel Arcen, gelegen in het pittoreske dorp Arcen. Dit kasteel, omgeven door uitgestrekte tuinen en een prachtig park, is een voorbeeld van Renaissance-architectuur. Bezoekers kunnen genieten van de weelderige bloembedden, vijvers en fonteinen die het kasteel omringen, evenals de historische kamers binnen.

Kasteel Vaeshartelt, gelegen in de buurt van Maastricht, is een ander juweeltje in Limburg. Dit kasteel dateert uit de 17e eeuw en is omgeven door een schilderachtig landschap van bossen en vijvers. Het is nu een elegant hotel en restaurant, waar gasten de kans krijgen om te overnachten in een authentieke kasteelomgeving.

Limburg herbergt ook een aantal charmante kasteelruïnes, zoals Kasteel Montfort en Kasteel Valkenburg. Deze ruïnes getuigen van een roemrijk verleden en bieden een fascinerende kijk op de middeleeuwse bouwkunst.

Naast de kastelen zijn er in Limburg talloze landgoederen, herenhuizen en historische molens die de geschiedenis van de provincie weerspiegelen. De meeste van deze plaatsen zijn open voor het publiek, wat de mogelijkheid biedt om de rijke cultuur en historie van Limburg te verkennen.

• Kasteel Arcen
• Kasteel Baxen
• Kasteel Blitterswijck
• Kasteel Bollenberg
• Kasteel Bolgharen
• Kasteel Daelenbroeck
• Kasteel Eyckholt
• Kasteel de Grotte Hegge
• Kasteel Hoensbroek
• Kasteel Keverberg
• Kasteel Sint Gerlach
• Kasteel Terborg
• Kasteel Valkenburg

De naam Limburg is in de 19e eeuw gegeven aan de grote provincie Limburg van de Verenigde Nederlanden. De naam was afkomstig van het vroegere, grotendeels Limburgstalige hertogdom Limburg rond het stadje Limburg aan de Vesder, in het noordoosten van de huidige Belgische provincie Luik. Dit oude hertogdom Limburg behoorde samen met de Landen van Overmaas tot de vroegere Staten-Generaal van de Nederlanden (van 1464 tot 1795). Omdat anders de naam van het historische gewest Limburg verloren zou gaan, was het in 1815 de persoonlijke wens van koning Willem I, dat de nieuwe grote Maasprovincie binnen het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden deze oude naam ging dragen.

Etymologie
De etymologie van de naam Limburg is onduidelijk, althans die van het eerste woorddeel. Duidelijk is wel, dat het van oorsprong een Duitse naamvorm is. Het tweede woorddeel, -burg, analoog aan het Duitse woord Burg, (Middelnederlands: burch, burch) was het oorspronkelijke woord voor een (berg)vesting. In de Germaanse talen ging de betekenis over tot ‘(burcht)stad’, vergelijk de woorden burger (letterlijk ‘inwoner van een burcht’), burgemeester, burggraaf en burgwal. In de middeleeuwen verengde de betekenis tot burcht of slot, een versterkt kasteel.
De betekenis van Lim- is duister. Klassieke etymologische handboeken suggereren een verband met het woord leem (D.: Lehm), dat ‘modder’ of ‘slijk’ betekent. Aangezien de burcht van het thans Waalse Limburg een echte bergvesting is, hooggelegen op een rotsachtig plateau boven de Vesder, is deze verklaring hier weinig aannemelijk. De naam zou volgens anderen ook afgeleid kunnen zijn van lint (‘draak’, ‘lintworm’), zodat Limburg eigenlijk ‘drakenburcht’ zou betekenen, maar ook daarvoor ontbreken bij het thans Waalse Limburg concrete aanwijzingen. Dergelijke verklaringen zijn mogelijk eerder van toepassing op andere, Duitse locaties die de naam ‘Limburg’ dragen of droegen. De plaatsnaam Limburg komt namelijk vaker voor in Duitsland, waarvan het bekendste is het stadje Limburg an der Lahn, in Hessen. Ook op enkele andere plaatsen in Duitsland zijn of waren er ooit locaties van die naam.

Territoriale eenmaking
Territoriale versnippering in het gebied van de Limburgen in 1350
Tussen de elfde eeuw en 1795 was het gebied geen territoriale eenheid. Met name het gebied ten oosten van de Maas, tussen Venlo en Maastricht, was een lappendeken van grotere en kleinere gebiedjes die rechtskundig los van elkaar stonden. Sedert het Partagetraktaat van 1661 en de vrede van Utrecht (1713) bezat de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden belangrijke exclaves binnen de latere provincies Limburg, en ook enkele kleinere delen van de latere provincie Luik. Andere gebiedsdelen stonden onder Spaans-Oostenrijks en Nederrijns-Pruisisch gezag.[5] Zo was Horst, westelijk van de Maas, in de 18e eeuw een Pruisisch kanton en bezaten de Nederlandse Republiek en Oostenrijk oostelijk van de Maas een veelvoud van exclaves of gebiedsdelen: de restanten van het oude Gelderse Overkwartier, en de (Brabantse) Landen van Overmaas.